Vợ em vốn nhà lành. Bố làm trên tỉnh. Hình như ông có phòng nhì ở phố. Ít về quê lắm. Chỉ có 3 mẹ con đàn bà con gái ở xó rừng. Một hôm em lừa cô ấy lên xe máy bảo ra phố chơi. Em vù 80 kilômét một giờ trên đường rừng. Vào lán tạm của tụi khai thác gỗ xin phép thầm.
Và chị lấn bấn bật diêm châm đèn. Tôi vẫn dò dẫm bước về chỗ để xe đạp. Khi tay tôi vừa chạm vào ghi đông xe thì ngọn đèn trong tay chị Ngoạn cũng bừng sáng, và chị bước vội đến đứng án trước tôi. Nhìn gương mặt hốt hoảng của chị chập chờn trong ánh đèn dầu, lòng tôi dào lên xúc động. Người phụ nữ thôn quê này sao mà thấu hiểu nhẽ đời đến thế! Tiếc rằng chồng chị và cả cô em chồng chị không nghĩ như chị, mà họ mới là người quyết định.
Tác giả Khúc bi tráng thứ tư hơn một lần nhắc đến nhận xét của Chu Lai, một nhà văn áo lính: “Chiến tranh là một siêu đề tài, người lính là một siêu nhân vật” để khẳng định đề tài chiến tranh, nhân vật người lính là một nguồn cảm hứng sáng tác dồi dào, các nhà văn viết mãi không cùng.
Giọng anh đấy, anh đang đọc bài Diễn văn Kỷ niệm 50 năm thành lập Tổng đội Thanh niên xung phong N112, khiến tôi và mấy trăm con người có mặt trong Hội trường im phăng phắc, rưng rưng. Năm mươi năm, nửa thế kỷ qua đi, tôi lại được nghe giọng đọc của anh trong giờ giảng văn bên bờ suối Hoa giữa rừng Đà Bắc, một giọng đọc truyền cảm, say mê có sức cuốn hút hồn người, cuốn hút tôi từng ngày từng ngày. Và rồi…
Nhân vật của Lã Thanh Tùng thường là những người trải nghiệm đời sống. Họ không có cái vẻ hớn hở thơ ngây. Cũng không xả láng cuộc đời theo tinh thần hiện sinh. Cũng chẳng bạo liệt quậy phá, sẵn sàng tung hê tất cả
Đã ba, bốn buổi sáng, hôm nào ông Thể chạy bon bon quanh công viên thấy một cô gái tóc cắt ngang vai, người thon lẳn chạy qua chạy lại, có lúc sát ông lại dãn ra, chừng như muốn nói cái gì… Ông cho mình vô lí, thiếu gì người đi bộ, chạy trong công viên, cả già cả trẻ. Năm nay hồ công viên được chỉnh trang, đường lát gạch lá dừa, quanh hồ có lan can i nốc…Vậy mà cô gái có vẻ khang khác, mới xuất hiện, như thể muốn bám sát ông.
Có vào viện mới thấy hết nỗi niềm người ốm! Nhưng nằm sang ngày thứ ba, Phòm mới ngộ ra một vài điều. Giờ nhiều người kêu ca bệnh viện với bác sĩ quá!!! Chẳng qua là họ không chịu suy ngẫm mà thôi. Bác sĩ thời nào cũng nhân từ, ở đâu cũng nhân từ.
Em ngồi bên hiền như láAnh ngả mình trên cỏVà ngắm cả vòm đêm thanh thản dịu dàng qua khuôn mặt em.Nào cần đâu, vầng trăng vàng viên mãnSao đêm đủ sáng khiêm nhường cho anh nhìn emEm - máu thịt của tâm hồn anh gầnEm - ngôi sao xanh ẩn hiện cuối trời xaTóc em nở xòaGió mát.
Tôi ấn tượng với Mã Giang Lân trong đôi lần ngồi trong Hội đồng chấm luận án tiến sĩ, khi đọc tóm tắt tiểu sử của anh trong Nhà văn Việt Nam hiện đại (Kỷ yếu của Hội nhà văn). Và đặc biệt là khi đọc bài viết của nhà thơ Vũ Từ Trang trong cuốn Nhà văn độc hành độc bộ. Hóa ra những phẩm chất tư duy hệ thống, sắc sảo, rành mạch, chi tiết, chặt chẽ của một người làm nghiên cứu không lấn át phẩm chất mơ mộng, lãng đãng, “không rành mạch” (Nguyễn Duy: “Xin chớ hỏi tại sao như vậy/ Tôi vốn không rành mạch bao giờ”) của người làm thơ.
Bạn đọc mà đọc tập Chuyện của Phòm, có thể bạn cũng cười phá ra sảng khoái, hoặc trầm ngâm nghĩ ngợi như tôi, hơn tôi. Ý nghĩ nhiều khi rất bất ngờ, chúng chạy nhanh hơn chuột chạy, vèo qua đầu ta nhanh và kinh hoàng hơn một thông tin trên sàn giao dịch chứng khoán sau cú nhấp chuột trên bàn phím.