Ảnh hưởng của ông đã  góp phần định hình lịch sử văn học Đức.

2 Vẽ chân dung Gơt qua con số .

 Ông sống 83 tuổi, có 60 năm cống hiến cho văn học nghệ thuật và khoa học tự nhiên ( ví dụ "Farbelehre " học thuyết màu sắc, tuy có ý kiến trái chiều ).

Ông viết  chừng 20 vở kịch,  đủ thể loại : hài kịch , nhạc kịch ,  bị kịch, nhưng nổi tiếng nhất  là Bi kịch thơ Faust( Traegodie Faust ) với 12.110 câu , đã lưu truyền qua 4 thế kỷ.

Ông viết hàng vạn bức thư và nhận  lại hành nghìn thư từ gia đình , bè bạn , & người tình 12 năm ( Charlotte von Stein hơn ông 7 tuổi ). Tất cả  thư đó đã  được sưu tầm thẩm định kiểm chứng và được in ấn và  số hóa .

Ông được dựng tượng ở 8 nước ví dụ Pháp , Ý , Nam Triều Tiên , Áo , Luxamburg , Tiệp, Brasil và  riêng Hoa Kỳ  có  7  tượng Gơt,  có tượng sớm nhất dựng 1891 .

Tác phẩm của Gơt đã tạo cảm hứng cho nhiều nhạc sỹ đương thời, có nhạc sỹ sáng tác 50 tác phẩm (  ví dụ ns Schubert).

Nhiều bang Đức  đã xuất bản các tác phẩm của ông. Nhiều nhất là 40 tập khoảng gần 4 vạn trang  , mỗi tập gần 1 một nghìn trang,  còn tinh tuyển  ít cũng 10 tập ( gồm thơ, thư  kịch, truyện) và các bài thuyết trình.

Tại Weimar nơi ông thành danh , hiện nay có Bảo tàng quốc gia Gơt, Thư viện Gơt, Nhà Gơt,  có song tượng Gơt & Si lơ ( Goethe und Schller) , nơi đây đã  trở thành điểm  du  lịch hấp dẫn  .

Ông không chỉ là tác giả mà còn là Dịch giả uy tín đương thời. Ông đã chuyển ngữ sang tiếng Đức ví dụ từ 4 ngoại  ngữ  nhiều tác phẩm từ tiếng Anh , Ý ,Pháp , Tây Ban Nha. Có người gọi ông là  Shakepeare William ( Anh ) của Đức .

Tác phẩm của ông cũng được chuyển ngữ sớm sang 4 ngoại ngữ ví dụ  tiếng Anh , Pháp , Ý , Nga ...

Ông đã học qua 2 trường đại học.

Lần 1 vì bệnh bỏ học , nên tay trắng , nhưng để lại cho hậu thế 19 bài thơ tình .

Lần 2 phải viết 2 luận án tốt nghiệp, Đề tài 1  :" chính quyền và tôn giáo " , Đề tài 2 :" về Mẹ giết con ". sau này người mẹ giết con đã thành nhân vật hư cấu Gretchen nổi tiếng  trong bi kịch Faust.

3 Kết luận

Tác phẩm của Gơt có nhiều thế hệ độc giả, trong đó cũng có độc giả là kẻ thù  xâm lược chiếm đóng Đức . Độc giả đó là Napoleon Bonaparte ( 1769-1821), Không chỉ đọc sách và còn mời tác giả viết sách, năm  1808,  đến hội kiến hai lần ở Đức  tại Erfurt và Weimar. Khi đó tác giả sách 60 tuổi còn độc giả 40 tuổi. Ông được độc giả này coi trọng. Độc giả có 102 của Gớt.

Đã có hơn 400 tác giả nổi tiếng nghiên cứu về Gơt.

Tác giả Đông Đức ( D D R ) Betthol Brecht đã nhận xét đại ý :" Klasser sterben in Krieg ", các nhà cổ điển đã chết trong chiến tranh. Gơt cũng không được quan tâm trong thời kỳ chiến tranh thế giới thứ hai.

Ở Đông Đức  D D R đã tôn vinh Gơt ở Weimar.

Hiện nay các tác phẩm của ông đều đã được số hóa .

Do vậy  thuận tiện cho độc giả trên mạng quan tâm tra cứu về  Gơt ./.

(Hết bài).

 ( xin phép qua mạng  clbvancbuong, Cá nhân Dịch giả thơ Đức  NVH ( Tháp Dương Bắc Ninh ) , Xin chia buồn sâu sắc nhất  đến các gia đỉnh tổn thất về người và tài sản trong cơn bão số 3  tháng 9 /2024)./.