Cầm Sơn
XUÂN SƠN HÔM NAY
Cách đây gần hai chục năm có một dự án xây dựng Xuân Sơn thành một điểm du lịch tầm cỡ Quốc gia. Hồi ấy còn đang công tác, tôi nhận được một văn bản của Tỉnh ủy Phú Thọ thông báo về dự án xây dựng khu du lịch Xuân Sơn bao gồm hai hạng mục chính là đường cao tốc chạy từ Đền Hùng đến Xuân Sơn với số vốn đầu tư là 6.200 tỷ VNĐ bằng nguồn vố Ngân sách và xây dựng Khu du lịch tại Xuân Sơn với số vốn 2.900 tỷ VNĐ bằng nguồn vố của doanh nghiệp Xuân Trường, kế hoạch sẽ hoàn thành con đường giai đoạn 1 vào năm 2016 và hoàn thành toàn bộ dự án vào năm 2019. Sau đó, doanh nghiệp Xuân Trường có tiến hành làm một số hạng mục nhỏ như đường bê tông trong rừng, cầu qua suối, đường vào Hang Thổ Thần, Hang Na và hai nhà sàn…Nhưng rồi dự án bị đóng băng bỏ lửng suốt từ ngày ấy đến tận bây giờ. Mấy năm gần đây, ngành Du lịch Phú Thọ bắt đầu quan tâm cho mở mang để từng bước đẩy khu du lịch thành một điểm đến tầm quốc gia.
Ngày 01 tháng 9 vừa qua, tôi có dịp quay trở lại Xuân Sơn thấy du lịch đã có nhiều khởi sắc. Hai bên đường chính ở xóm Dù và Xóm Cỏi đã mọc lên rất nhiều các ngôi nhà Homestay, cái là nhà sàn, cái là nhà xây đều gọn gàng, sạch đẹp. Nhà hàng, quán ăn cũng thi nhau giương biển quảng cáo những món ăn đặc sản, dưới suối có rất nhiều những sạp được dựng trên mặt nước dưới tán cây làm chỗ cho thuê ngổi nghỉ, ngồi ăn cho từng nhóm người, từng gia đình, vũng nước suối bên ngoài Hang Cỏi cũng được làm nhà xung quanh, đắp cao cho nước sâu thêm, rộng thêm làm một vũng suối trong xanh mát mắt. Tuy nhiên khi tôi đến vào buổi sáng trời chưa nắng gắt nên nước còn lạnh chưa có ai xuống tắm. Trong số những nhà nghỉ, hàng quán đó có nhiều người là người có tiền từ nơi khác đến đầu tư nhưng cũng có nhiều người là dân bản xứ.
Khu vực xóm Dù, ngành Lịch tổ chức một dãy các quán trưng bày giới thiệu sản phẩm du lịch địa phương. Tại đây, tôi đã được một chủ sạp trưng bày giới thiệu sản phẩm của Hợp tác xã Nông nghiệp Mường Cúc là Nguyễn Tùng Thông giới thiệu sản phẩm của Hợp tác xã.
Vườn Quốc gia Xuân Sơn có diện tích 33.687 ha đa phần là rừng nguyên sinh với độ che phủ lên đến 84% có một hệ sinh thái động thực vật đa dạng với hơn 1217 loài thực vật trong đó có 665 loại dược liệu, 300 loại cây gỗ khác nhau và 365 loài động vật trong đó có 46 loài nằm trong sách đỏ thuộc loại động vật quý hiếm cần được bảo vệ nghiêm ngặt. Về địa chất cũng là hệ đa dạng gồm có cả núi đất lẫn núi đá với nhiều hang động đá vôi kỳ ảo, hiện nay người ta đã khám phá phát hiện được trên 30 hang động trong đó doanh nghiệp Xuân Trường đã cải tạo xây bậc đường đi, kéo điện vào hang Na và Hang Lấp.
Về mặt vị trí, Vườn Quốc gia Xuân Sơn chỉ cách Trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 120km, hiện nay đã có đường dải nhựa ap phan nhưng nếu được nâng cấp lên thành đường cao tốc thì từ thủ đô Hà Nội chạy đến Xuân Sơn chỉ tầm 2 giờ đồng hồ.
Về văn hóa, đây là địa bàn sinh sống của các dân tộc chủ yếu là Mường, Dao, và một số ít người Mông người Thái có những nét văn hóa riêng biệt như múa lập tỉnh, hát Páo dung của người Dao, Chiêng Mường, đâm đuống, hát giang, hát ví của người Mường… và nhiều đặc sản ẩm thực lạ như gà nhiều cựa, rêu đá, xôi ngũ sắc, thịt chua, lợn lai lợn rừng, dê núi, rượu ngô, rượu nho, măng chua, cá suối….
Ngày 17/12/2018, Văn phòng Chính Phủ đã có Văn bản số 12227/VPCP-KGVX đồng ý bổ sung Khu du lịch Vườn quốc gia Xuân Sơn, tỉnh Phú Thọ vào Danh mục các địa điểm tiềm năng phát triển Khu du lịch Quốc gia theo Quyết định số 201/QĐ-TTg ngày 22/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo chức năng, nhiệm vụ chủ trì, hướng dẫn Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ thực hiện đúng quy định của Pháp luật: trong đó, nghiên cứu, xây dựng các định hướng phát triển, giải pháp quản lý, bảo vệ, tôn tạo và phát huy giá trị tài nguyên du lịch để phát triển Khu du lịch Vườn quốc gia Xuân Sơn theo hướng bền vững, hiệu quả;
Với vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và nét văn hóa của các tộc dân trên địa bàn, Khu Du lịch Vường Quốc gia Xuân Sơn có rất nhiều tiềm năng để xây dựng và phát triển thành một khu du lịch có tầm cỡ Quốc gia. Nếu chỉ trông chờ vào các nhà đầu tư nhỏ lẻ thì khó có thể vươn mình lên được. Không biết dự án của doanh nghiệp Xuân Trường có còn hiệu lực thực hiện và doanh nghiệp này có còn ý muốn tiếp tục nối lại dự án hay không nhưng thiết nghĩ ngành Du lịch Phú Thọ cần tiếp tục nỗ lực quảng bá và khuyến khích các nhà đầu tư lớn với những dự án hàng vài ngàn tỷ đồng mới hy vọng cho Du lịch Xuân Sơn cất cánh. Mong là sẽ như vậy.
C.S