Díu về nhà chiều hôm trước, tối hôm sau nó lù lù xuống. Nó vẫn lừng lững như con gấu, chỉ đanh người lại. Không nói năng gì, nó kéo tuột Díu ra ngõ. Cô chửi “Thằng chó!” Nó cười: “Mày với tao đều là chó nên mới về nhà. Tao đi khắp nơi, chẳng gặp con chó nào đẹp như con chó này, nhưng hôm nay tao không thèm làm chuyện chó vờn chó như trước. Tao muốn chữa cho bố mày.
Ngồi trên trực thăng thị sát trận địa về, tướng Nguyễn Vĩnh Nghi sư trưởng sư 21 phải thốt lên “Mặt đất Tàu Ô bị bắn phá còn loang lổ ghê gớm hơn cả hình ảnh mặt trăng mà phi hành đoàn Hoa Kỳ chụp được. Tôi không hiểu sao Cộng sản lại sống được ở đó để rồi chặn đứng được tất cả các cuộc tiến công!” Trình cha! Thế trận này Cộng quân đang giành phần thắng, lính Quốc gia đang yếu thế mà tại sao còn có Cộng quân chiêu hồi… Đây là điều con băn khoăn mà trình lên cha để khi thẩm vấn cha dễ bề dự liệu
Tôi hiểu bố tôi nói gì. Thì ra ông cũng có điều tâm sự. Hóa ra sự đúng sai cũng chả có tích sự gì nhưng cái hay thế lại dấu biệt đi. Đã bao năm tôi nào có biết gì đâu. Tôi buồn. Tôi sợ ba má tôi bỏ về vì trước khi ra Bắc ba đã có ý dùng dằng. Đau lòng mà không nói lên lời. Vết thương đã lên da mà không quên, vẫn nhứt nhối, thèm một bàn tay khác xoa dịu. Ba tôi không chịu nổi vết thương lòng.
Câu nói đượm vẻ chua xót, không khí trong xe lắng xuống, nàng nghe rõ tiếng thở dài của anh. Đời mà anh, có ai đó nói ở đời này có ai cho không ai cái gì đâu. Em cũng vậy, một con bé sinh ra ở vùng quê nghèo, nhờ sắc đẹp được tuyển dụng làm người mẫu rồi được huấn luyện, được bảo trợ để trở thành hoa khôi. Và cái giá trả cho danh vị ấy là những đêm hoan lạc đầy thú tính… Đổi lại, em có tiền gửi về cho cha mẹ bớt khổ, cho những đứa em được cắp sách đến trường…
Hòa bình lập lại, cuộc sống yên hàn đem bát cơm manh áo, nụ cười...cho bao người. Riêng anh em nhà nọ cũng dần lớn lên trong sự đùm bọc cưu mang của những người đồng bào tốt bụng. Trong kí ức thơ trẻ của chúng có lẽ phai mờ những tháng ngày lang thang cơ cực năm nào. Cha đâu, mẹ đâu, đâu người thân thích...chúng không biết nổi. Chúng thực sự gắn bó với bản làng miền sơn cước. Anh em chúng, mỗi đứa tuy ở mỗi nơi nhưng cũng đã trở thành trai làng, gái bản như bao chàng trai, cô gái xứ Thái...
Cãi nhau như cơm bữa nhưng lại làm hòa, thân thiết hơn xưa nên cả hai đều coi thành câu chuyện thường tình, để chẳng bao giờ rút kinh nghiệm, tìm ra nguyên nhân mà thấy đáng tiếc. Nên dừng lại một phút trước cuộc sung đột và không nên cãi nhau về người thứ ba chẳng đâu vào đâu. Tỷ như cái chuyện khen trước mặt vợ cô em xi này duyên dáng, xinh đẹp, cô em xưa kia có giọng trầm bổng, hút hồn người nghe…
Khai thì khai vậy, kể thì kể thế, nhưng khi hỏi đến giấy tờ thì gã đỏ mặt, ngượng ngập, gãi đầu, gãi tai, bao biện: Vì di chuyển nhiều nơi nên bị thất lạc. Vị lãnh đạo tổ dân phố tỏ ra rất cảm thông, khuyên nhủ gã xác nhận lại giấy tờ, để vừa đảm bảo quyền pháp nhân, đồng thời được hưởng chế độ đãi ngộ. Nghe lời, gã bỏ công, bỏ sức, thậm chí còn bỏ tiền, bỏ của cậy cục, nhờ vả người nọ, người kia “biết đường đi, nước bước” ngược, xuôi chạy chọt. Nhưng đến đâu người ta cũng lắc đầu. Vì thời gian trôi qua đã lâu, mọi thứ thay đổi, con người cũng đã khác.
Trên đường từ Sài Gòn về, tôi hăm hở, háo hức mong gặp lại sông xưa, bến cũ, bao người thân thương, yêu quý, trong đó có chị Nữ là thế, mà sao gặp rồi, lại chỉ thấy buồn, thấy hụt hẫng. Câu nói của chị Nữ lúc chia tay: "Phận đàn bà như hạt mưa sa" cứ ám ảnh, day dứt trong tôi.
Chưa năm nào hội làng mà Thánh Mẫu không về.Hội làng to nhất từ trước đến nay. Đêm trước hội, một vài người đại diện của làng được mời dự lễ hô thần nhập tượng cho ba pho tượng đồng mới. Lúc nhấc ba pho tượng gỗ ra, người ta sai Sắng mang bỏ vào lò hoá sớ, hoá đi. Sắng mang ra sân, trăng rọi tới, những khuôn mặt tượng bình thản nhìn Sắng, nhìn trăng sao trên trời, nhìn không gian huyền hoặc xung quanh. Những hốc mắt lấp loá như mặt nước sông Hoàng mùa lụt.
Cứ như Mảnh nói thì trồng rừng cũng không khó, cái lão này thế mà khéo tính toán! Cứ nguyên khoản trứng gà bán đi đã đủ điều kiện quay lại đầu tư cho chăn nuôi. Đất rừng rộng dưới tán cây, mối dế và côn trùng là nguồn thức ăn tự nhiên nên đàn gà con nào con nấy mượt lông béo tốt. Rồi vài tháng một lứa lợn xuất chuồng lại có món tiền cục…