Phê bình thơ

  Trong xóm nhỏ ven sông ngày ấy, đa số các gia đình nấu cơm bằng bếp dầu, được mua phân phối theo tiêu chuẩn chất đốt. Cũng vẫn có gia đình đun nấu bằng bếp than và bếp củi. Mùi khói bếp vẫn thơm nồng trong ký ức tôi.

Trong quá trình tìm hiểu bài thơ “ Màu thời gian”, chúng tôi xem trong VOV5  một chương trình giới thiệu thơ Đoàn Phú Tứ và Trần Huyền Trân ( ngày 11/12/2012). Sau khi trích đọc lời nhận xét của Hoài Thanh trong Thi nhân Việt Nam, nghệ sĩ Thanh Thủy ngâm bài thơ “Màu thời gian” theo thể lục bát như sau:          Cuộc đời có hững hờ đâu          Trên đầu tôi đã điểm màu thời gian           Thời gian xanh lại hoe vàng          Thời gian xám đục ngỡ ngàng màu sương          Mỗi lần tôi đứng trước gương          Nhìn thời gian thấy bước đường đã qua          Tại mình hay tại người ta          Tự dưng tay nhổ gọi là tóc sâu          Sợi  vương  sợi bạc sợi sầu          Từ từ rơi xuống nỗi đau chia lìa          Thời gian buồn tím tái tê          Chỉ mình mình biết mình về mình thôiChúng tôi không chắc đây có phải là Màu thời gian  khác nữa của tác giả Đoàn Phú Tứ. Bài trong Thi nhân Việt Nam có vẻ khó hiểu, “mờ mờ nhân ảnh” nặng những thi liệu cổ thì bài này lại dễ dãi, diễn nôm.  Nếu quả đây là một bài khác của tác giả họ Đoàn thì cũng chẳng có gì  thật đặc sắc.(***) 

Thơ Nguyễn Thị Ngọc Hà, một tâm hồn nhạy cảm vàđa cảm, một giọng thơ thao thiết và khắc khoải, vừa đằmthắm vừa cô đơn và đa mang ẩn ức, một bóng một đèn“ngả vào giữa nguyên khôi”. Một giọng thơ nghiêng về phíamĩ cảm của Cái Buồn và Đẹp. Xưa và nay, thơ hay lạithường buồn. Thơ chị như đi giữa đường biên của nhiềuhình thức biểu đạt.Tôi ngồi với bình minh và chợt nhớ câu thơ của chị:ta dìm đêm vào cafe đắng chátđể tâm hồn tỉnh dậy mỗi sớm maiTháng 7/ 2023

Bước sang tuổi 80, nhà thơ mang cái tên của một loài hoa quý, vẫn lặng lẽ“thêm từng bước về mình”. Nhưng tôi có cảm giác, người thơ vừa đi vừa ngoái lại:“Những chùm hoa trắng cứ vô tư/ Những đám mây trắng không vội vã/ Nhởn nhơbay chẳng vướng bận gì/ Sống là ở, sống là đi/ Xa lạ quá sao thay áo kịp/ Mắtphiêu du mải mê dấu tích/ Phút thả hồn vương nắng vô tư”.Đường xa nhìn lại, “Chứng tích thời gian” bên khoảng trời dâu bể.Áo lộng bên mùaNhững áng mây xa…

Những trang viết giàu chiêm nghiệm, nghĩ ngợi, trăn trở, suy tư làm tăng thêm sức nặng của tập trường ca. Ở đó không chỉ có “tình yêu” mà còn có cả “trách nhiệm” của người viết với vùng đất mà mình yêu mến.

Trẻ em hôm nay - thế giới ngày mai. Đầu tư và quan tâm đến thiếu nhi là sựđầu tư thông minh cho tương lai. Song hiện nay, văn học thiếu nhi đang đứng trướcnhững thách thức lớn bởi sức hút và cám dỗ của rất nhiều loại hình giải trí khiếncác em – và cả người lớn - không mặn mà với văn hóa đọc. Điều này đòi hỏi cácnhà văn phải đổi mới chính mình để viết hay, hấp dẫn hơn nữa; cần gần gũi, giaolưu với thiếu nhi nhiều hơn để nắm bắt đúng và trúng nguyện vọng của các em, đểnuôi dưỡng cảm xúc, viết ra những tác phẩm các em hứng thú. Muốn vậy, nhà văncần viết bằng cái nhìn và trái tim trẻ thơ nhưng với trí tuệ của nhà thông thái. N.T.T

Chúng tôi nghĩ rằng tác giả đủ tình cảm, đủ lí trí  để yêu Hà Nội, cũng đủ cả tình cảm và lí trí để yêu miền núi. Vì thế mà viết người núi tập làm người phố nhưng không như người phố được. Vì thế mà cái “ý thích” chỉ là nhất thời, không bền của cả người nọ (người núi) lẫn người kia (người phố):          Người núi thích về thành phố […]          Ra đường không ai hỏi ai          Người núi lại muốn về núi […]          Người phố thích về rừng […]          Về rừng          Bí rì rì […]          Người phố lại muốn về phố                          ( Người núi người phố)Vì hiểu thấu cảm xúc của người núi, người phố nên Lê Tuấn Lộc có những bài thơ viết về Hà Nội độc đáo, đặc sắc không lẫn với bất kì nhà thơ nào! Đó chẳng phải là một thành công đáng ghi nhận hay sao!                                                                             Hà Nội, 6/6/2024

Hai chữ "lơ ngơ" diễn tả nỗi đau khó nói thành lời với những chất vấn không hiểu tại sao lại có cuộc chiến 2 miền Nam Bắc? Tại sao di chứng chiến tranh lại để mãi kéo dài?... 

Với 6 tập thơ dành cho các em, chúng tôi nghĩ tác giả đã thực hiện được tâm nguyện của mình.              Vậy là có thêm một nhà thơ ghi tên mình vào đội ngũ những người viết cho trẻ em. Nhà thơ ấy là thầy giáo Toán từng là một sinh viên xuất sắc nhất khóa 1968-1972 của khoa Toán Đại học Sư phạm Vinh.  Là tác giả  phần mềm MyEqText nổi tiếng gỡ khó cho các thầy cô giáo, học sinh, sinh viên trong soạn thảo và giảng dạy,  nhận giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm 2007. Nhà thơ – thầy giáo ấy  là tác giả   Mỵ Duy Thọ!                                                            Hà Nội, 20 tháng 7 năm 2024 

Cái thời hoa gạo cháy trong bài thơ đã thuộc về quá vãng, đã là xa mãi nhưng vệt bỏng của ký ức thì hình như còn y nguyên trong buổi chiều chia tay rất nắng kia, vì thế, nhịp thơ có gì đó trở nên thao thiết, tâm trạng có gì đó dường như bất định, không làm chủ được. Câu thơ Bàn chân rồi dừng bước/ Nhưng mắt lòng em đi nói lên điều đó, và cũng nói lên tâm thế của thế hệ Nguyễn Thị Mai: mọi việc không dễ dàng bày tỏ, cái vẻ bên ngoài thường chưa nói lên điều gì cái tình tứ trong tâm hồn như một nét phương Đông nữ tính. Thời a còng không thịnh hành cách diễn đạt như vậy ngoài đời cũng như trong thơ nữa. Trái lại, mọi việc đi đến mục đích mau lẹ, và xóa đi cũng mau lẹ, không để lại chút dư âm, ngập ngừng, quảng lặng đắn đo nào, như cái delete góc bàn phím, lạnh lùng không một tiếng động của tâm tư. L.T.N.