HÁO HỨC LÊN TÀU

 

Ông đã từng xuất bản các tác phẩm như: Mưa lúc không giờ (Thơ, Nxb Hội nhà văn, 1992); Ngọn sóng thời gian (Thơ, Nxb Thanh Niên, 1998); Cỏ trên đất (Thơ, Nxb Quân đội nhân dân, 2000); Những con ngựa đêm (Thơ, Nxb Hội nhà văn, 2003); Thơ Việt Nam tìm tòi và cách tân 1975- 2005 (Phê bình và tiểu luận, Nxb Hội nhà văn, 2007); Tổ Quốc nhìn từ biển (Thơ, Nxb Hội Nhà văn, 2011); Trăng và thơ đọc chậm (Nxb Hội Nhà văn, 2012)…

   Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến đã từng nhận được các giải thưởng như: Giải nhì Cuộc thi thơ báo Văn Nghệ, Hội Nhà văn Việt Nam (1989-1990); Giải nhì cuộc thi Thơ hay về biển của Văn nghệ Vũng Tàu (1992); Giải nhì cuộc thi Thơ Tạp chí Văn nghệ 1998- 1999; Giải thưởng của Hội Nhà văn Hà Nội (2004) và Hội Nhà văn Việt Nam (2004) cho tập thơ Những con ngựa đêm.

Ông cũng nhận được Giải thưởng Văn học Nghệ thuật của Bộ Quốc phòng năm 2014 cho Trường ca Biển; Giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam năm 2016 cho tập thơ Tổ quốc nhìn từ biển; Giải thưởng Tôn vinh tác phẩm hay nhất viết về biên giới, hải đảo 1975- 2020 của Hội nhà văn Việt Nam… 

*

(Để nhớ về em).

(Thơ đang bị lãng quên).

Thực trạng thơ bị lãng quên được thể hiện khá rõ từ phía công chúng và của chính các bằng hữu văn chương, cũng như các nhà lý luận- phê bình và lãnh đạo văn

nghệ.

(Đêm II, III).

Còn trong bài Cát đợi được viết năm 1991, nhà thơ tự ví mình là một thứ cát khác, cũng hoang vu, nhọc nhằn và trơ trọi, chỉ khác là cát thực thì bay trắng bến sông, còn thơ và người thơ cách tân lại bay trắng mùa mong ước này. Thế mới biết con đường đến với tiến trình đổi mới thi ca Việt đương đại lắm sự trái khoáy, nhiều cảnh trớ trêu biết nhường nào. Những tưởng, thơ cũng như đồ vật cái đã cũ thì cần vứt bỏ ngay để thay cái mới. Dường như tất cả các nhà thơ đều hồn nhiên nghĩ vậy. Nhưng, cái cũ thường có sức sống bền lâu trong tâm thức người đời hơn là cái mới. Và thi ca cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Thật đáng tiếc cho sự ngây ngô của các nhà thơ khi không hiểu hoặc cố tình quên đi qui luật muôn đời ấy.

Vậy là:

Nên nhớ hai câu thơ của Nguyễn Việt Chiến: Tôi cầm cả chính tôi lên/ Câu thơ nhặt được trong miền quạnh hiu đã từng được Ban Tổ chức chọn để treo vào bóng bay thả về giời tại Ngày thơ Việt Nam vào ngày Nguyên Tiêu, Rằm tháng Giêng năm Canh Ngọ 2014, được tổ chức ở Văn Miếu- Quốc Tử Giám, Hà Nội.

*

(Đàn bầu).

*

   Sự mạnh bạo ấy trước hết là Nguyễn Việt Chiến muốn phá bỏ những thói quen, lối mòn xưa cũ mà không ít người nhồi nhét vào đấy những thứ không phải là thơ rồi đặt cho nó một cái tên khá kêu: thơ truyền thống. Bởi lẽ truyền thống bao giờ cũng có hai mặt: tích cực và tiêu cực, hay và dở. Đã có không ít kẻ nhân danh truyền thống để làm những trò xằng bậy, trong đấy không loại trừ thơ. Nếu một bài thơ dở được viết theo khuynh hướng truyền thống liệu có ích gì cho con người và xã hội hôm nay. Truyền thống đâu phải là cái bị rách của Thượng đế quẳng xuống cho loài người, rồi ai muốn nhét gì vào đấy cũng được. Nên nhớ rằng nếu truyền thống là những cái hay, cái đẹp thì cần bảo tồn và phát huy giá trị và nó sẽ có sức sống trường tồn trong tâm thức người đời, còn cái dở thì phải kiên quyết dẹp bỏ nó đi. Mà đã là cái hay, cái đẹp, cái tích cực thì làm gì có sự phân biệt giữa truyền thống hay cách tân.

   Theo tôi, đối với thơ, không có truyền thống và hiện đại hay hậu hiện đại mà chỉ có thơ hay và thơ không hay, hoặc thơ dở mà thôi. Chỉ tiếc rằng thói quen của không ít người thơ hôm nay do ươn lười trong suy nghĩ và hành động ngõ hầu làm đổi thay bộ mặt của thi ca, nên cứ nằm khèo, vuốt bụng viết ra những cái không phải thơ, rồi nhét hết vào cái bị truyền thống, chỉ làm khổ người đọc mà thôi./.